Scientific Movie Awards

Ook Jesse Pinkman uit Breaking Bad kende het belang van accurate wetenschap.

Deep Impact was zo accuraat dat het zelfs een Afro-Amerikaanse president voorspelde.

Was Hollywood een student Fysica, dan was hij grandioos verbannen van de universiteit. Hollywood is echter een economiestudent en hij is enkel geïnteresseerd in uw geld. Gelukkig zijn er genoeg andere mensen in de wereld (lees: nerds) die graag eens duiden op de eindeloze dwalingen die filmmakers volgen in hun creaties. Als eerbetoon aan de wetenschap en de Homo Pedanticus, volgt hier de awardshow voor wetenschappelijke films met een kleine focus op films die vooral doen alsof ze wetenschap serieus nemen. Voor u selecteerden we de accurate en minder accurate films en televisieseries, verdeeld in drie categorieën.

De award voor ‘close enough’

In de eerste categorie van onze ‘Scientific Movie Awards’ selecteren we de films en series die gelauwerd werden om hun respect voor de wetenschap, maar toch af en toe de bal missloegen. Welke zat er het dichtste bij?

- Interstellar (2014)

Bij het werk van Christopher Nolan lijkt alles zo goed in elkaar te zitten. Zijn ruimte-epos zat uiteraard vol met hypotheses, die we niet echt kunnen bevestigen, noch afkeuren. Het verschil in snelheid van tijd tussen verschillende planeten was alleszins al geloofwaardig. Een zwart gat overleven, of een bewoonbare planeet vinden in de buurt van een zwart gat, is minder geloofwaardig.

- Breaking Bad (2008-13)
Het was misschien de beste fictie op tv ooit, maar hield de wetenschap steek? Helaas, soms moet je wetenschap iets sexier voordoen dan het al is om de plot te redden. Zo zou hydrofluorisch zuur nooit door een badkuip kunnen zinken en is pure meth niet blauw. Het proces van drugs maken was evenmin betrouwbaar, al was dat opzettelijk gedaan.

- The Martian (2015)
Deze genomineerde ligt nog vers in ons geheugen. Anders dan gewoonlijk hielden veel wetenschappers van deze film, waar de op Mars gestrande astronaut, gespeeld door Matt Damon, elke keer opnieuw trachtte te overleven met wetenschappelijke vaardigheden. En dat lukte hem iets te makkelijk, maar toch waren veel details geloofwaardig. Jammer van die groteske zandstorm, die er enkel was om de plot op te lossen. Jammer van die zwaartekracht, die net hetzelfde leek als op aarde. Jammer van Sean Bean, die normaal nooit een film overleeft.

- Winnaar: Gravity (2013)
Enkele kleinigheden zouden een astrofysicus wel eens kunnen irriteren. Zoals de traan van Sandra Bullock die in een bolletje wegvliegt, of het feit dat haar personage een medische dokter is en toch aan een satelliet werkt voor herstellingen. Maar gezien de meeste details in de film kloppen, mogen we bij dezen toch eens aan Hollywood zeggen: close enough.

“Verbazend genoeg zat er achter Finding Nemo veel wetenschappelijke research”

De award voor ‘unexpected accuracy’

Bij sommige films en series verwacht je niet dat er werkelijk zoveel research voor gedaan werd. Deze categorie zet de meest onverwachte nauwkeurigheid in de bloemetjes.

- Mad Men (2007-15)
Akkoord, Mad Men was geen medisch drama, maar meteorologie is ook een wetenschap. De makers van de Amerikaanse successerie Mad Men hadden zo’n maniakaal oog voor precisie, dat ze checkten hoe het weer was in bepaalde periodes van de jaren 60, waar het verhaal van Don Draper zich afspeelde. Desondanks lieten sommige oudere kijkers hun ongenoegen blijken als de regen in een aflevering niet strookte met hun herinnering van een specifieke dag. You mad, bro?

- Finding Nemo (2003)
Verbazend genoeg zat er achter deze Pixarhit verdacht veel wetenschappelijke research. De makers raadpleegden experts over de bewegingen van vissen, golven en de reflectie van licht op vissen. Er werden zelfs foto’s gemaakt in de mond van een walvis — waar Nemo’s vader even terecht komt — om een exact beeld te krijgen van zijn binnenkant.

- Winnaar: Deep Impact (1998)
Nee, dit is geen pornofilm. Wie herinnert zich nog de minder succesvolle tegenhanger van het gedrocht ‘Armageddon’? Anders dan de nonsens van Michael Bay, was Deep Impact, voor een blockbuster uit 1998, opvallend nauwkeurig. De lage zwaartekracht op de komeet en het idee dat een komeet wellicht in de oceaan zou vallen in plaats van op hoofdsteden, is heel realistisch. Dat de impact geen verdere gevolgen geeft die al het leven uitroeit, laten we even buiten beschouwing.

De award voor ‘best psychic’

Voor deze categorie zoeken we uit welke film het beste de toekomst van de wetenschap en technologie voorspelde, zonder dat de film zich op futurisme focuste.

- Star Trek (1966-69)
Dichter bij de waarheid was, gek genoeg, de tv-reeks Star Trek. Anders dan Star Wars, dat zich naar eigen zeggen ‘a long time ago’ afspeelt, zit Star Trek vol met futurisme, waarvan er enkele elementen intussen uitgekomen zijn. Zo waren Bluetooth, flip phones, tablets, GPS en USB’s in de jaren 60 nog pure onzin, enkel gekend door Trekkies.

- Back To The Future Part II (1989)
Al had deze trilogie over Marty McFly en zijn tijdmachine maar een halfuur aan futuristische scènes, toch bracht het ons eindeloos veel voorspellingen over het verre jaar 2015. Het is niet echt moeilijk te geloven dat sommige van die absurditeiten ook uitgekomen zijn. Denk onder meer aan Skype, tablets, handenvrij gamen, flatscreens, maar ook aan 3D-films en de zoveelste sequel die in de zalen verschijnt. Dat van de vliegende auto’s en de vele faxmachines overal in huis hadden ze dan weer fout.

- Winnaar: Woman in the Moon (1929)
Dit is zowel een van de minst accurate, alsook meest accurate sciencefictionfilms ooit, te zien hoe je het bekijkt. Astronauten met dassen aan, wandelend op een maan vol goud, lijkt op het eerste gezicht minder wetenschappelijk dan ‘Day After Tomorrow’. Maar de ruimtevaarttechnologie die Fritz Lang in zijn prent vertoonde, was zonder twijfel baanbrekend voor die tijd. Voor de eerste keer kreeg het publiek begrippen uitgebeeld als een raketlancering of het gebrek aan zwaartekracht, en de film wordt daarom beschouwd als de eerste realistische sciencefiction ooit. Tenzij je Mark Peeters heet en niet gelooft in maanlandingen uiteraard.